زمان تقریبی مطالعه: 6 دقیقه
 

شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب (کتاب)





«شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب»، متن و شرح هر دو از آثار استاد و متخصص بزرگ ادبیات عربی، جمال‌الدین بن هشام انصاری است.

فهرست مندرجات

۱ - معرفی اجمالی‌
۲ - ساختار
۳ - گزارش محتوا
       ۳.۱ - بیان چند نکته
              ۳.۱.۱ - اول
              ۳.۱.۲ - دوم
              ۳.۱.۳ - سوم
              ۳.۱.۴ - چهارم
              ۳.۱.۵ - پنجم
              ۳.۱.۶ - ششم
۴ - پانویس
۵ - منبع

۱ - معرفی اجمالی‌



«شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب»، متن و شرح هر دو از آثار استاد و متخصص بزرگ ادبیات عربی، جمال‌الدین بن هشام انصاری، همراه با شرحی بر آن شرح به نام «منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب»، نوشته استاد مرحوم محمد محیی‌الدین عبدالحمید است که در آن، یک دوره مسائل نحوی از آغاز تا انجام توضیح داده شده است.

۲ - ساختار



در این کتاب یک دوره مسائل نحوی بیان شده و بحث از تعریف کلمه شروع شده و با اقسام کلمه و... ادامه یافته و با بحث از عدد پایان یافته است.

۳ - گزارش محتوا




۳.۱ - بیان چند نکته


درباره روش و محتوای این اثر چند نکته گفتنی است:

۳.۱.۱ - اول


مصحح محترم، استاد محمد محیی‌الدین عبدالحمید در مقدمه‌اش که زمان و مکان نگارشش را مشخص نکرده، نوشته است: «در سال ۱۹۳۵ م، هیئت علمی دانشگاه الأزهر در نظام جدید درسی، تدریس دو کتاب از آثار ابن هشام را برای آموزش به دو گروه از دانش‌جویانش مناسب و ضروری شمرد: کتاب «قطر الندی و بلّ الصدی»، برای سال سوم دوره مقدماتی و کتاب «شذور الذهب» و شرحش، برای سال چهارم همان دوره؛ من که قبلاً شرحی تحقیقی، ولی آسان بر «شرح قطر الندی» نوشته بودم، مکلَّف شدم که شرحی نیز بر «شذور الذهب» بنویسم تا مطالب برای جویندگان آسان شود و من این شرح را «منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب» نامیدم و امیدوارم که اسمش مطابق با مسمایش باشد.
[۱] شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۸ ـ ۷، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.


۳.۱.۲ - دوم


ناشر، توضیحاتی در باره زندگی‌نامه ابن هشام
[۲] شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۱۲ ـ ۹، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.
و نیز شرح حال محمد محیی‌الدین عبدالحمید
[۳] شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۳۰ ـ ۱۳، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.
آورده است.

۳.۱.۳ - سوم


این نسخه را ناشر از روی نسخه دارالطلائع منتشر ساخته است.
[۴] شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۵ ـ ۴، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.


۳.۱.۴ - چهارم


کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید در پاورقی‌های کتاب حاضر آمده است.

۳.۱.۵ - پنجم


نام و نشان آیات و سوره‌های استفاده‌شده در کتاب، در متن ذکر شده است.
[۵] شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۹۷، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.
[۶] شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۱۹۲، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.
[۷] شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۱۰۲، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.


۳.۱.۶ - ششم


استاد محمد محیی‌الدین عبدالحمید در شرح خودش، به بحث‌های لغوی و صرف و نحوی پرداخته و شاهد بحث را در اشعار معین کرده و همچنین کوشیده نام شاعر ابیات مذکور را نیز در شواهد شعری ذکر کند.
[۸] شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۱۵۲، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.
او تعلیقه‌هایش را شماره‌گذاری کرده و در مجموع، ۲۳۹ تعلیقه بر مباحث ابن هشام نوشته است. ایشان شرحش را در تاریخ رمضان ۱۳۵۵ ق، به پایان برده است.
[۹] شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۴۶۶، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.


۴ - پانویس


 
۱. شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۸ ـ ۷، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.
۲. شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۱۲ ـ ۹، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.
۳. شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۳۰ ـ ۱۳، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.
۴. شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۵ ـ ۴، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.
۵. شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۹۷، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.
۶. شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۱۹۲، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.
۷. شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۱۰۲، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.
۸. شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۱۵۲، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.
۹. شرح شذور الذهب فی معرفة کلام العرب، جمال‌الدین بن هشام الأنصاری و معه کتاب منتهی الأرب بتحقیق شرح شذور الذهب، تألیف محمد محیی‌الدین عبدالحمید، ص۴۶۶، دارالکوخ للطباعة و النشر، الطبعة الأولی، طهران ۱۳۸۴ ش.


۵ - منبع



نرم‌افزار ادبيات عرب، مرکز تحقيقات کامپيوتري علوم اسلامي.


رده‌های این صفحه : آثار ابن هشام انصاری




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.